Het sphynx ras

In 1966 werd in Canada een unieke kat geboren en dit uit een nest van Canadese kortharen. Deze kitten werd geboren met een natuurlijke mutatie, namelijk haarloosheid. Dit fenomeen was reeds eerder in Mexico bij een Cattery opgemerkt en er zijn zelfs bewijzen gevonden dat de Azteken haarloze katten hadden. Maar het waren dus de Canadezen die effectief dit ras zijn beginnen kweken en dit in kruising met de Devon Rex katten (kort krullend haar). Ze maakte deze combinatie van 2 rassen, omdat het gen voor de vacht van devon rex katten ondergeschikt bleek aan dat van het gemuteerde haarloze gen. Terwijl ten opzicht van het gewone vacht gen juist het haarloze gen ondergeschikt is. In het begin werden deze katten dan ook de Canadian Hairless genoemd.

In de jaren ’80 kwamen enkele van deze Canadian Hairless naar Nederland en is de fok hier in Europa fors gestegen. 

De naam van het ras heeft te maken met de egyptische cultuur en dit door de uiterlijke gelijkenissen. Het is dus een misvatting dat dit ras daar zou ontstaan zijn!

In 2002 werd dit ras door FIFe herkend als officieel ras (category 4). In 2005 werd dit ras dan weer herkend door The International Cat Association. Sindsdien is het aantal Cattery’s toegenomen die sphynxen kweken alsook de populariteit van het ras. (Opletten dus voor broodfokkers!)

Zoals voor ieder ras is er een rasstandaard opgemaakt, al kan deze van land tot land toch nog verschillen. In de FIFe rasstandaard staat het volgende: Grote oren, citroenvormige ogen en een suède vacht.

Dit ras heeft ook een bijnaam: nl naaktkat(ten). Dit logischerwijs door het feit dat ze bijna haarloos op deze wereld rondlopen.

Het zijn liefdevolle, nieuwsgierige en slimme dieren! Iedereen die sphynxen heeft of gehad heeft kan beamen dat het lijkt alsof dit niet alleen een kat is. En zoals ik al vermeldde, vergelijk ik sphynxen steeds met een kruising tussen een hond, kat en aapje.

Dit omdat ze je zoals een hond overal naartoe volgen, overal in komen neuzen waar je mee bezig bent en sommige sphynxen apporteren zelfs! Maar ze begroeten je ook luidkeels bij de deur. Naar anderen (zowel mens en dier) zijn ze vriendelijk en aanvaardend. Al moet hier natuurlijk rekening gehouden worden met het verleden van sommige katten en hun karakter. De meeste sphynxen zijn ook verzot op eten, maar dan ook echt alles dat met eten te maken heeft, vergelijkbaar hoe de meeste Labradors over eten denken. (héhé)

Maar het zijn ook zeker katten, want ze kunnen zoals elke kat komen flemen om aandacht, maar net iets te veel aandacht en je zal het ook geweten hebben. En natuurlijk echte zonnekloppers die de zon in huis mee volgen. En daarnaast een heel vocaal kattenras dat je zal laten weten als er iets mis is, bijvoorbeeld als ze niet onder een deken geraken.

En ook aapjes, want ze klimmen en klauteren op alles en overal naartoe. Als ze maar op ontdekking kunnen in de verticale wereld. En aangezien deze katten binnenkatten zijn, moet er dus wel wat voorzien worden of ze hangen zoals aapjes in de gordijnen.

Door hun nood aan aandacht en nabijheid leven ze niet graag alleen als huisdier. En kunnen ze voor mensen als bezitterig en opdringerig overkomen. Zoals ik al vaak gezegd heb “ik zou een draagzak moeten hebben voor de poezen”, want het maakt hun niet uit wat je aan het doen bent of zou willen doen. Als de ‘aandachtsmeter’ te laag is komen ze de aandacht opeisen! Sommige zijn dan tevreden als ze in je pul kunnen komen plakken op je schoot, andere zijn dan weer tevreden met een warm nestje in je buurt.

Opgelet je hebt aan sphynxen meer verzorging dan je op het eerste gezicht zou denken.

Je moet ze dan wel niet kammen, want knopen kunnen ze niet krijgen; ze hebben wel nood aan een badje elke maand of 2 maand. Maar waarom is dit zo? En waarom lezen we op een andere site dat dit iedere week 2 weken zou moeten? Sphynxen maken nog steeds talg aan om hun haar (dat ze niet hebben) te verzorgen, hierdoor stapelt dit dus op als een laagje bruin smeer op hun huid. Maar ook overal anders waar ze komen, slaapplekjes, dekens, muren waar ze kopjes aan geven, geven ze dit af. Hierdoor moeten ze dus in bad iedere maand of 2 maand (hangt af van hoeveel smeer jouw sphynx juist aanmaakt). Maar als ze niet worden gewassen is het gevolg dat deze opstapeling van talg te veel wordt en hun poriën gaan verstoppen en de ideale omgeving creëren voor gisten/mijten/…. En dan ben je nog verder van huis, dus je bent verplicht hen te wassen! Hierbij moet men extra aandacht besteden aan hun kopje te wassen zonder zeep en hierbij opletten om geen water in de oren te laten lopen. Was hen met een shampoo voor huisdieren met een gevoelige huid of hypo allergeen (geen babyshampoo!) en na hun bad goed afdrogen!! Want als er water/vocht in hun huidplooien blijft zitten (hoe ouder hoe meer ze er hebben) kan dit opnieuw een ideale omgeving creëren voor gisten/mijten/….

TIP: hydrofiele doeken die voor baby’s gebruikt worden, zijn ideaal als washand en handdoek te gebruiken. En voor hun gezicht gebruiken wij katoenen herbruikbare wattenschijfjes.

Daarnaast hebben sphynxen de andere verzorgings noden die andere katten ook hebben zoals oren wassen en nagels knippen/kuisen. Opnieuw door hun haarloosheid zullen ze meer oorsmeer opstapelen in hun oren en ook vuil tussen hun nagels, dus ook hier moeten we wat meer kuisen.

Bij zonnig weer moeten we ook opletten dat ze niet te lang zonnebaden want dat kunnen ze verbranden! GEBRUIK GEEN ZONNECRÈME VOOR MENSEN! Hierin zitten stoffen waartegen katten niet kunnen en je bent op die manier je kat aan het vergiftigen. Er zijn goede opties voor katten zonnecrème of een shirtje dat uv-bestendig is.

Binnen het ras zijn er verschillende gevoeligheden ontdekt voor bepaalde ziekten, sommigen erfelijk andere dan weer niet. Met DNA-testen bij fokdieren kunnen dus al veel ziekten uitgesloten worden die ze kunnen meegeven. Hiervan zijn wij dan ook voorstander (ook de niet verplichte zaken)! Natuurlijk weten we nog niet alles zitten op het DNA bij de Sphynx, dus ook gewone testen (zoals een snap test) moeten uitgevoerd worden.

Zo heb je bijvoorbeeld HCM, een vreselijke hartziekte die vaak voorkomt bij sphynxen. Soms worden de dieren er amper een paar maanden mee, soms wat ouder. Het is hartverscheurend en vooral het kan voorkomen worden! Sommige varianten van HCM kunnen we in het DNA al testen. Andere varianten zijn nog niet teruggevonden en kunnen dus enkel uitgesloten worden door een echo van het hart te laten nemen (dit door een erkend cardioloog). In België zijn we enkel verplicht (als kweker) om te testen via een echo, ik persoonlijk zou verplichten om zowel de DNA test als echo te laten uitvoeren voordat er mag gekweekt worden. Zo is er nog minder kans dat deze ziekte wordt doorgeven! Als je een kitten met stamboom aankoopt, wil dit dus zeggen dat de ouderdieren jaarlijks getest zijn (via echo) op HCM.

Gevoelige darmen komen vaak voor bij sphynxen. Dit zijn dan niet altijd allergieën of intoleranties. Ze hebben darmen die moeilijk te verteren zaken als granen, erwten, mais,… sneller op reageren, alsook toevoegingen zoals bewaarmiddelen, kleurstoffen, smaakstoffen,…. Dit reageren kan gaan van krampen (moeilijk waar te nemen als eigenaar), gasvorming, diarree, constipatie, overgeven, aarde beginnen eten, planten beginnen eten,…. Het is steeds aan te raden om eerst langs te gaan bij de dierenarts om te kijken of er geen andere zaken aan de hand zijn die deze symptomenen kunnen veroorzaken. De socialisatie van de darmen in de kittentijd is hierbij heel belangrijk, wordt deze socialisatie uitgevoerd, dan is er veel minder kans op gevoeligheden vanuit de darmen. Dit omdat het verteringssysteem heeft leren omgaan met verschillende soorten voeding en ingrediënten.

Sphynxen hun voeding moet aangepast worden, dit doordat ze een hogere verbranding hebben door hun naaktheid. Om zichzelf warm te houden moet hun lichaam meer verbranden en dus ook meer opnemen. En daarbij is het belangrijk dat ze deze voeding in porties verspreid krijgen over de dag. Daarnaast zijn voedings puzzels ook een goede manier om dit aan te bieden. Zo krijgen hun hersenen ook de nodige entertainment.

Zorg er ook voor dat de voeding is aangepast op hun gevoelige darmen. Hiermee bedoel ik zo min mogelijk toevoegingen die niets doen voor katten zoals granen, groenten, fruit, suikers, bewaarmiddelen, smaakstoffen en ga maar door. Dit alles kan hun systeem grondig in de war brengen.